Türkiye otomotiv sanayisine yön veren 13 büyük üyesiyle sektörün en köklü çatı kuruluşu olan Otomotiv Sanayii Derneği (OSD), 50’nci Olağan Genel Kurulu’nu gerçekleştirdi. Genel Kurul’da 2022 yılında derneğin Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı devralan Cengiz Eroldu yeniden Başkan olarak seçildi. Toplantıya katılanlar arasında Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ve Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkan Yardımcısı Bekir Polat da yer aldı.
Güven tazeleyen Başkan Cengiz Eroldu, konuşmasında sektörün gelişimini vurguladı ve geleceğe yönelik hedeflerini açıkladı.
50 yılda 33 milyon araç ürettik
Cengiz Eroldu konuşmasına, Türkiye otomotiv sanayisinin 50 yılda kat ettiği mesafeyi anlatarak başladı: “Bugün, Türkiye otomotiv sanayisi olarak 50 yılı geride bırakıyoruz. Bu süreçte toplamda 33 milyon araç ürettik ve 20 milyon aracı yurt dışına ihraç ettik. Bu rakamlar sadece bir başlangıç. 2024 yılı itibariyle sektörün üretim kapasitesi 2.2 milyon adede çıkmış durumda. Bu rakamlar, aslında bizim gücümüzü, büyümeye olan kararlılığımızı gösteriyor.” Eroldu, Türkiye’de kararı alınmış yatırımlar, kararı alınacak diğer yatırımlar ve mevcut projelerle birlikte toplam üretim kapasitesinin 2.8 milyon adede hatta 3 milyona kadar çıkabileceğini belirtti.
İhracat rekorları kırıyoruz
Eroldu, otomotiv sanayisinin ihracatındaki başarısına dikkat çekti ve 2024 yılını örnek gösterdi: “2024 yılında 37 milyar dolar ihracat gerçekleştirdik. Bu, Türkiye’nin otomotiv sektöründe kırdığı bir rekor. Hedefimiz, 2025’te bu rakamı 39-40 milyar dolara çıkarmak. Bu, yalnızca sektöre değil, ülke ekonomisine de büyük katkı sağlayacak” dedi. Türkiye otomotiv sanayisinin sadece üretimle değil, aynı zamanda sağladığı istihdam ve vergi katkısıyla da ekonomiye güç verdiğini belirten Eroldu, şu ifadeleri kullandı: “Bugün sektörde doğrudan 60 bin kişi çalışıyor. Ancak bu, sanayi ile işbirliği yapan yan sanayilerle birlikte 550 bini buluyor. Bu da, Türkiye’nin sanayi istihdamının yüzde 5’ini oluşturuyor. Ayrıca, otomotiv sanayisinin vergi gelirlerine katkısı ise yüzde 8.4’e çıktı. Bu oran geçtiğimiz yıl yüzde 19 artış gösterdi.”
Yerli üretimin payı düşüyor, dış ticaret açığı arttı
Türkiye’deki yerli üretimin payının giderek düştüğüne değinen Eroldu, şunları söyledi: “Otomobilde 2024 yılını iç pazarda yüzde 30’luk bir iç üretim payıyla kapattık, hafif ticari araçlarda yüzde 27. Bunlar yüzde 41 ve yüzde 64 gibi aslında önemli rakamları görmüşlerdi. Kamyon yüzde 63, otobüs yüzde 100, traktör de yüzde 100’e yakın yüzde 90 seviyesinde iç piyasada yerli üretim araçlar satılıyor ama bütün sektörün toplamına baktığımız zaman 2020 yılında yüzde 46 olan yerlilik payımız maalesef 2024 yılında yüzde 31’ler seviyesine gerilemiş durumda. Otomotiv her zaman geçmiş yıllarda ödemeler dengesine, dış ticaret dengesine katkı veren bir sektördü. Bu konuda maalesef az evvel söylediğim yüzde 31’lik oranın bir sonucu olarak sıfır veya negatif getiren bir duruma düştük. Bu da aslında bizi rahatsız eden ve düzeltmek istediğimiz konulardan bir tanesi. Dış ticaret dengesine otomobil özelinden baktığımızda ise yaratılan eksinin daha da büyüdüğünü görüyoruz. 2023 yılında 6.6 milyarken 2024 yılında alınan önlemlerle birlikte 4.8 milyar dolar seviyesinde bir dış ticaret açığı veren ülke durumuna geldik. Geçmiş yıllara baktığımız zaman 2019’da 8.6 milyar dolar dış ticaret fazlası veriyorduk. Bunlar önemli konular.”
Sektörün geleceği için hazırlıklar yapıyoruz
Eroldu, sektörün geleceği için hazırlıklarını sürdüklerini ve çevre odaklı hedeflere önem verdiklerini vurgulayarak şu ifadeleri kullandı: “Avrupa Birliği ile uyum içinde olmak ve iklim değişikliği hedeflerine katkı sağlamak için çeşitli düzenlemelere hazırlıklı olmamız gerekiyor. Ayrıca, Türkiye’nin mevcut otomotiv parkında ciddi bir sorun bulunuyor. Araçların yüzde 41’i 14 yaşın üzerinde ve bu grup, toplam kirliliğin yüzde 92’sini oluşturuyor. Bu nedenle, araç parkının yenilenmesi çok önemli.”
Küresel ticaretin giderek daha yerel hale geldiğini belirten Eroldu, Türkiye için fırsatlar sunduğunu ancak aynı zamanda Asya-Pasifik ülkeleri, özellikle Çin ve Hindistan’ın sektördeki hızlı büyümesinin ciddi bir tehdit oluşturduğunu dile getirerek “Küresel ticaretin şekli değişiyor. Çin, Hindistan gibi ülkeler hızla büyüyor ve bu durum Türk otomotiv sanayisi için büyük bir tehdit oluşturuyor. Ancak biz de bu rekabette güçlü kalmak için yatırımlarımıza devam edeceğiz” şeklinde konuştu
Yatırımlar ve yeni projeler
Eroldu, yatırımlar ve projeler için ise şunları söyledi: “2024’te BYD, 1 milyar dolarlık yatırım yaptı. Ayrıca Ford Otosan, Gölcük’te yeni nesil hafif araç üretimine başladı. Renault, Kasım ayında Duster üretimine geçti ve Tofaş K0 üretimine geçiş yaptı. Hyundai Motor Türkiye de 2026’da elektrikli araç üretimine başlayacak. Tüm bu yatırımlar, sektörün büyümesini ve gelişmesini pekiştirecek.”
Hedeflerimizi büyütüyoruz
Eroldu, OSD’nin gelecekteki hedeflerini şu şekilde sıraladı: “2028 yılına kadar 3 milyonluk üretim kapasitesine ulaşmayı hedefliyoruz. Ayrıca dünya sıralamasında ilk 10’a, Avrupa sıralamasında ise ilk 3’ün içerisinde Türk otomotiv sanayinin yer almasını görmek bizim için en önemli hedeflerden bir tanesi. 2024’te ihracatımızı 37 milyar dolarla kapattık. Burada da 50 milyar dolarlık ihracata varmak istiyoruz. Bunu da yaptığımız zaman Türkiye ekonomisine olan katkımızı daha da artıracağız. Geride kaldığımız bir hedefimiz var o da alternatif yakıtlı araçların üretim içerisindeki payı. Burada da 2028 yılında yüzde 80’e çıkmayı hedefliyoruz. Şu anda yüzde 19’lardayız. Bu hedef de biraz daha zamana yayılacak gibi duruyor. Ama bunların her biri gerçekleştiği zaman Türkiye ekonomisine, Türk devletine ve Türk sanayisine önemli katkılar getirecek. Bu hedeflerin peşinde koşmaktan da ayrıca heyecanlı ve gururlu olduğumuzu söylemek istiyorum.”
Geleceğe yatırım yapıyoruz
Otomotiv sanayisinin yenilikçi olabilmesi için Ar-Ge’ye yapılan yatırımların önemine değinen Eroldu, şu açıklamalarda bulundu: “Sektör olarak Ar-Ge’ye ciddi yatırımlar yapıyoruz, şu anda 16 Ar-Ge merkezimiz var. 197 patent, 21.3 milyar TL Ar-Ge harcaması, 6 bine yakın Ar-Ge’de istihdamımız söz konusu, bu da ülke için çok önemli. Aynı zamanda bir kaynak. Yetişen gençler yalnız otomotive değil otomotiv dışındaki diğer sektörlere de hizmet ediyorlar. Ar-Ge ihracatımız da 2024 yılında 221 milyon dolar gibi önemli bir rakama ulaştı.
Başarı ödülleri sahiplerini buldu
OSD’nin yeni döneminde Başkanlık görevine Cengiz Eroldu yeniden seçilirken, Başkan Vekili Süer İsmail Sülün, Başkan Yardımcıları Güven Özyurt ve Erdoğan Şahin, Muhasip Üye Yusuf Tuğrul Arıkan oldu. Diğer Yönetim Kurulu Üyeleri ise Osman Tunç Doğan, Yavuz Barbaros Yıldırım, Okan Baş, Mehmet Şermet, İbrahim Aykut Özüner, Jan Ptacek, Fatma Evren Güzel ve Ahmet Canbeyli olarak belirlendi.
Olağan Genel Kurul’da ayrıca, 1990’lı yıllardan bu yana düzenlenen ve geleneksel hale gelen OSD Başarı Ödülleri’nin sahipleri açıklandı. 2024 yılı performansları ile belirlenen OSD Üyeleri Başarı Ödülleri ve Tedarik Sanayi Başarı Ödülleri de sahiplerini buldu. Bu kapsamda, OSD üyeleri arasında tutar bazında en yüksek ihracatı gerçekleştiren 3 üye ve yıllık bazda ihracatını tutar bazında yüzdesel olarak en fazla artıran 1 üye İhracat Başarı Ödülünü almaya hak kazandı. 2024 yılında en fazla patent tescili yapan 4 OSD üyesi “Teknoloji Başarı Ödülü” almaya hak kazanırken, ilk kez 2019 yılında takdim edilmeye başlanan, bağımsız bir jürinin değerlendirmesi sonucunda belirlenen “Kurumsal Sosyal Sorumluluk Projesi Başarı Ödülü” için ise 1 OSD üyesi ödüle layık bulundu. Tedarik Sanayi Başarı Ödülleri kapsamında da 3 firmaya “Tedarik Sanayi Başarı Ödülü”, 1 firmaya “Teknoloji ve Yenileşme Ödülü”, 3 firmaya “Sürdürülebilirliğe Katkı Ödülü” ve 1 firmaya ise “Doğal Afet Farkındalık ve Süreç Yönetimi Ödülü” takdim edildi.
İHRACAT BAŞARI ÖDÜLÜ ALMAYA HAK KAZANAN FİRMALAR
2024 Yılında Değer Olarak En Fazla İhracat Yapan Üç OSD Üyesi
Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. (8,6 milyar dolar ihracat)
Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye A.Ş. (4,6 milyar dolar ihracat)
Oyak Renault Otomobil Fabrikaları A.Ş. (3,7 milyar dolar ihracat)
2024 Yılında İhracatını Değer Bazında En Fazla Artıran OSD Üyesi
Temsa Skoda Sabancı Ulaşım Araçları A.Ş. (Yüzde 63 artış)
Teknoloji Başarı Ödülü Almaya Hak Kazanan Firmalar
126 Tescilli Patent- Mercedes Benz Türk A.Ş.
30 Tescilli Patent- Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.
9 Tescilli Patent MAN Türkiye A.Ş.
Oyak Renault Otomobil Fabrikaları A.Ş.
Kurumsal Sosyal Sorumluluk Projesi Ödülü Almaya Hak Kazanan Firma
Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. (Gelecek Hayalim Projesi ile)
TEDARİK SANAYİ ÖDÜLÜ ALMAYA HAK KAZANAN FİRMALAR
Tüm OSD Üyelerinin Tercihleri ile Seçilen 1 Tedarik Firması
Maxion Jantaş Jant Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Üretim Kapasitesi 100 Bin adet üzerinde olan OSD Üyeleri
Norm Cıvata Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Üretim Kapasitesi 100 Bin adet altında olan OSD Üyeleri
Sanel Sanayi Elektroniği İmalat ve Ticaret A.Ş.
Teknoloji ve Yenileşme Ödülü
Yazaki Otomotiv Yan Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Sürdürülebilirliğe Katkı Ödülü
Assan Hanil Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Ş.
CMS Jant ve Makine Sanayi A.Ş.
Toyota Boshoku Türkiye Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Doğal Afet Farkındalık ve Süreç Yönetimi Ödülü
Aisin Otomotiv Parçaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.
.